مجموعه تاریخی، فرهنگی و گردشگری شهر زیرزمینی کاریز
کاریز به معنی قنات است که در گذشته از آن برای هدایت آب های زیر زمینی استفاده میشده است. قنات ها در ایران قدمت ۶ هزار ساله دارد به همین خاطر می توان آنها را در انحصار ایرانیان دانست. اما ویژگی که کاریز جزیره کیش را از دیگر قنات ها متمایز می کند امتیاز دیگری است. معمولاً قناتها از ارتفاعات شروع شده و به مظهر میرسند، اما قنات ۲۵۰۰ ساله یکیش با حداکثر ارتفاع ۴۵ متری و عمق ۱۶ متری در جزیره کیش منحصر به فرد می باشد. حفر و احداث قنات دو هزار ساله کیش در این ارتفاع و در درون لایههای گل مارن و لایه های خاک های رسی نمایانگر اهمیت و ارزش این قنات است. با ما همراه باشید تا همه آنچه در مورد شهر زیرزمینی کاریز باید بدانید را برای شما شرح دهیم.
ویژگی های این قنات
- در عمق ۱۶ متری در ما بین لایه گل مارن
- حفر در منطقه ای مرجانی و ذات مرجانی جهت تصفیه آب کاریز
- سقف مرجانی مملو از فسیل های با قدمت بالا است
- سنگواره هایی با قدمت ۲۷۰ تا ۵۷۰ میلیون سال
- پایاب کهن ریز
- لایه های مختلف زمین
- چاه های کاریز
- جریان آب شیرین
- هوای خنک در زیر زمین که مسبب کیفیت همیشگی آب است
- این ویژگی ها موجب شده اند تا جاذبه گردشگری این مکان را در زمره مهمترین جاذبههای ایران و حتی جهان قرار دهد.
ساختار کاریز
در این شهر زیرزمینی دالانها و اتاقک هایی برای سکونت وجود دارد، اما کاربرد اصلی این کانال ها همانطور که از نامش پیداست متفاوت است. عمیق ترین نقطه کاریز ۱۶ متر است، این کاریز درون یک منطقه مرجانی حفر شده است به همین دلیل هنگام قدم زدن در درون آن فسیل های باستانی و مرجان های میلیون ساله را نیز می بینید. این قنات بیش از ده هزار متر مربع وسعت دارد و در عمق ۲۲ متری زمین و با حداکثر ارتفاع ۴۵ متر است.
سقف شهر زیرزمینی کاریز
سقف مرجانی کاریز به قطر ۷ متر زمانی بستر دریا بوده و امروزه مملو از صدفها و آبزیان است که به صورت فسیل قابل مشاهده هستند. آزمایش های انجام شده در مونیخ آلمان روی فسیل هایی که از سقف مرجانی تونل به دست آمده نشان میدهد، این سقف بین ۵۳ تا ۵۷۰ میلیون سال قدمت دارد. شناسنامه انواع مختلف آن مرجان ها در موزه شهر زیرزمینی کیش (کاریز) به نمایش گذاشته شده است.
منشاء و انشعابهای کاریز
آبی که در این شهر زیرزمینی کاریز جاری می شود ناشی از بارندگی های فصلی جزیره است. آب جاری شده توسط مرجان ها و ساختار آنها تصفیه شده و تبدیل به آب خنک و سالم میشود.
این کاریز دارای دو رشته است که از دو سوی جزیره منطقه صفین و باغو سرچشمه میگیرند. این رشتهها پس از پیمودن مسیری مشخص به محل فعلی مجموعه میرسد و به سه رشته تبدیل می گردند و سپس در یک رشته به شهر قدیمی حریره جریان پیدا میکند که در انتهای مسیر بازدید کاریز قابل مشاهده است. این قنات شامل ۳ رشته قنات و ۲۷۴ حلقه چاه است وجود این تعداد چاه در مسیر یک قنات حکایت از این دارد که در این کاریز آب هم به صورت ساکن و هم به صورت مظهر کاریز جریان داشته است.از آنجایی که در این شهر در تمام طول سال هوای خنک جریان دارد در نتیجه فرقی ندارد چه زمانی برای بازدید از این شهر زیرزمینی بروید چرا که همواره هوا خنک و دلپذیر است و همین امر موجب می شود آب در دمای متعادل بماند و کیفیت آن برای نوشیدن کم نشود.
امکانات تفریحی و گردشگری مجموعه کاریز
امکانات تفریحی و گردشگری مجموعه کاریز شامل :
موزه زیبای خلیج فارس
لمکده
رستوران سنتی
کافه رستوران جدید
فروشگاه صنایع دستی
عکاسخانه
می باشد که گردشگران و مسافران میتوانند در آنجا لحظات به یاد ماندنی را سپری کنند.
احیا و مرمت شهر زیرزمینی کاریز
این قنات در سال ۱۳۸۷ با مشارکت سرمایه گذاران و توجه مردم مجدداً احیا شد. اما این مرمت صرفاً در جهت نقش تاریخی و جاذبه گردشگری انجام گردید.
این همت توسط مهندس حاجی حسینی ایرانی مقیم آلمان انجام گرفت. او پس از ۳۲ سال به ایران برگشت و این قنات را مورد بررسی قرار داد. سپس با بودجه سرمایهگذار خصوصی این پروژه کلید خورد و با اصول معماری ایرانی مرمت گردید.